Vijf redenen om je hypotheek (niet) af te lossen
Je hypotheek aflossen: dat klinkt verstandig, maar is dat ook altijd zo? ‘Het is fijn om geld in je eigen huis te stoppen, maar als je opeens extra geld nodig hebt, zit er geen geldautomaat in je muur.’
1. Je krijg geen rente op je spaargeld
‘Spaargeld levert niets op. Door de inflatie en de vermogensrendementsheffing (belasting op spaargeld in box 3, red.) ga je er zelfs op achteruit’, zegt Hanneke Kroonenberg, hoofd van het kennis centrum van Van Lanschot. ‘Als je gaat beleggen haal je historisch gezien meer rendement, maar dan loop je ook meer risico en dat wil niet iedereen.’ Dan is het rekensommetje snel gemaakt. Spaargeld levert 0% rente op, op je hypotheek betaal je 2% of 3% rente of misschien nog meer. Je spaargeld gebruiken voor extra aflossingen van je hypotheek betekent dus datje heel snel geld verdient. En je maandlasten gaan ook nog eens omlaag. Toch moet je niet zomaar gaan aflossen, vindt Kroonenberg. Susan van der Graaf, directeur van De Hypotheek Academie, is het daarmee eens. ‘Het is fijn om geld in je eigen huis te stoppen, maar als je opeens extra geld nodig hebt, zit er geen geldautomaat in je muur. Misschien wil je straks verbouwen, zonnepanelen installeren of een sabbatical nemen om met je gezin een verre reis te maken.’ Zeker voor dertigers en veertigers is het belangrijk om spaargeld achter de hand te hebben. ‘Zij zitten in een dure levensfase’, zegt Kroonenberg. ‘Kinderen kosten veel geld, helemaal als ze gaan studeren. Of stel dat het niet lekker gaat op het werk en dat jij of je partner ontslag neemt of krijgt: kun je dat opvangen?’
2. Je hoeft minder te lenen voor je volgende huis
Als je veel aflost, houd je extra geld over als je je huis verkoopt. Dan hoef je minder te lenen voor je nieuwe huis. Als je toch veel wilt lenen voor je nieuwe huis, bijvoorbeeld omdat je nieuwe meubels wilt kopen of omdat je wilt beleggen met de winst op je oude huis, krijg je te maken met de bijleenregeling. De fiscus gaat ervan uit dat je alle winst op je oude huis gebruikt voor je nieuwe huis. Sluit je toch een hogere hypotheek af? Dan mag je niet alle hypotheekrente aftrekken. De rente over het bedrag aan overwaarde op je oude huis is niet aftrekbaar. ‘Dat is een nadeel, want zonder aftrek zijn je netto maandlasten hoger’, zegt Van der Graaf. Maar het kan ook gunstig zijn, stelt Kroonenberg. Het hypotheekdeel dat je niet mag aftrekken, is fiscaal een schuld in box 3. ‘Als je veel spaargeld hebt, zorgt die schuld ervoor dat je minder vermogensrendementsheffing betaalt.’
3. Iedereen gaat eigenhuisbelasting betalen
De fiscus beschouwt het woongenot in je eigen huis als inkomen. Daarom wordt 0,6% van de WOZ-waarde van je huis opgeteld bij je inkomen (voor huizen die meer dan ruim €1mln waard zijn geldt een ander percentage, zie kader). Dit is het eigenwoningforfait. Over het eigenwoningforfait betaal je belasting, eigenlijk een eigenhuisbelasting. Om mensen aan te moedigen de hypotheek af te lossen, hoefde je tot voor kort niet méér eigenwoningforfait bij te tellen dan je aan hypotheekrente aftrok. Dus als je geen hypotheek meer had, betaalde je ook geen eigenhuisbelasting meer. Sinds 2019 is dit anders. Over een periode van dertig jaar wordt dit belastingvoordeel stapsgewijs afgebouwd, waar door je in 2049 de volledige eigenhuisbelasting betaalt. Het percentage van de bijtelling gaat de komende jaren een beetje omlaag. ‘Daar heb je in de praktijk niet veel aan, want de WOZ-waarde van de huizen stijgt nog steeds’, zegt Van der Graaf. Zij vindt de nieuwe regels voor de eigenhuisbelasting een grote tegenvaller. ‘Aflossen werd beloond, maar die beloning verdwijnt’, stelt ze vast. ‘Het voordeel is er nog steeds’, vindt Kroonenberg. ‘Zolang de regels niet veranderen, profiteer je er nog jarenlang van.’
4. De hypotheekrenteaftrek wordt voor iedereen even laag
Als je 49,5% belasting betaalde, kreeg je 49,5% van je hypotheekrente terug. Dat evenwicht bestaat al een paar jaar niet meer. Dit jaar is de aftrek maximaal 46% en in 2023 krijg je nog maar 37,1% van je hypotheekrente terug. ‘Dat kan een goede reden zijn om af te lossen’, zegt Kroonenberg. ‘Veel mensen kochten een huis met het idee dat ze ongeveer de helft van de betaalde rente terugkregen. Als dat niet meer zo is, heeft dat een enorme invloed op je netto maandlasten.’ Ondertussen blijf je over het eigenwoningforfait wel het gewone tarief van 49,5% betalen. Van der Graaf: ‘Als je je hypotheek niet extra aflost, krijg je meer belasting terug.’ Ze verzucht: ‘Fiscaliteit is een bord spaghetti, het is een ingewikkelde kluwen. Sommige mensen willende oplossing die fiscaal het gunstigst is, anderen willen het liever makkelijk houden. Het is maar net wat bij je past.’
5. Er gaat niets boven een afgeloste hypotheek
De maatschappelijke druk om je hypotheek af te lossen is groot, stelt Van der Graaf. ‘Dat merk ik aan mijn cliënten. Ze hebben het gevoel dat ze zo veel mogelijk moeten aflossen.’ Kroonenberg herkent dat: ‘Je opa en oma losten hun hypotheek af. In die tijd wilden mensen zo snel mogelijk van hun schulden af. Maar je ouders hebben misschien niets afgelost en zelfs nog extra geld geleend. Nu slaat de balans weer door naar aflossen.’ Sinds 2013 worden er hoofdzakelijk hypotheken afgesloten die verplicht in dertig jaar afgelost moeten worden. ‘Veel dertigers en veertigers hebben zo’n hypotheek, dus zij lossen toch al af’, zegt Kroonenberg. ‘Dan is het maar de vraag of je ook nog eens versneld moet aflossen. En blijven zitten met een kleine hypotheek is echt niet erg.’ Van der Graaf wijst erop dat je als stel over de eerste €60.000 spaargeld geen vermogensrendementsheffing betaalt. ‘Als je meer geld op je spaarrekening hebt, is extra aflossen misschien een overweging. Maar ik raad mensen in het spitsuur van hun leven aan om spaargeld achter de hand te houden. Wacht tot je kinderen het huis uit zijn of zijn afgestudeerd. Dat levert een enorme besparing op en kan een mooi moment zijn om extra te gaan aflossen. Wil je daar nu al mee beginnen? Doe het dan niet klakkeloos, want eenmaal afgelost blijft afgelost.’
Bron: Het Financieel Dagblad, Wilma van Hoeflaken
