Stop met roepen dat rente omhoog gaat

Negatieve rentes vinden we raar: je gaat toch geen geld toeleggen? En dan blijkt, uit een artikel waarvoor iemand eeuwen aan data over rentes heeft doorgejakkerd, dat het toch kan. Sterker nog, dat het al heel vaak is gebeurd. En u maar denken dat het bijzondere tijden zijn.

Ik geef het toe: ik heb een zwak voor data. Hoe meer hoe beter. Dus toen ik las dat Paul Schmelzing, onderzoeker en professor aan Harvard, een dataset had met rentes die eeuwen teruggaan lette ik op. U denkt misschien; nou en? Lekker belangrijk. Maar blijf er even bij. Want de conclusies uit de data van Schmelzing zijn onconventioneel en provocerend. Lagere rentes zijn normaal. En negatieve rentes blijken niet raar te zijn. Twee dingen zijn daarbij belangrijk.

Rentes gaan op en neer

Het eerste is dat de reële rente – de rente gecorrigeerd voor inflatie – in ontwikkelde landen al eeuwen aan het dalen is. Rentes gaan op en neer. In tijden van economische groei. In recessies. In perioden met hogere en lagere inflatie. Alle scenario’s wisselen elkaar af, maar desondanks is de trend iedere zestig jaar weer 1% lager. Tot de 0% waar we nu op zitten.

Het tweede belangrijke feit is dat negatieve rentes echt niet uniek zijn. Niet voor landen en niet voor momenten. Schmelzing bestudeert meerdere landen en laat ons het percentage landen zien met een negatieve rente. Een tijdelijk fenomeen? Maak dat de kat wijs. De enige periode waarin er geen enkele ontwikkeld land was met een negatieve rente was: de jaren 1983-2008. Leuk he? De periode die wij als normaal beschouwen, blijkt juist de abnormale te zijn.

Iets duwt fundamenteels de rente omlaag

In de reeksen van Schmelzing zit echt alles. Oorlogen. De pest. De verlichting. Uiteenlopend monetaire en politieke regimes. En toch daalde de rente. Waarom? Dat antwoord moeten we u schuldig blijven. Ook ik. Ik kan natuurlijk de data proberen te nuanceren, maar dat zou alleen maar afleiden van de echte boodschap: dat iets fundamenteels de rente omlaag duwt. Al eeuwen.

Wat moet u hier nou mee? Vooral niet meer roepen dat beleggen in obligaties onzin is, omdat de rentes vanaf hier alleen nog maar omhoog kunnen. Mijn belangrijkste conclusie is voor de pensioenonderhandelaars. Geef niet toe aan de lokroep om een hogere rekenrente! Het bewijs is namelijk nogal overtuigend de andere kant op. Struisvogels.

Bron: De Telegraaf DFT. Roelof Salomons is hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies. 

Wil je meer weten over de mogelijkheden van beleggen? Neem dan eens contact met ons op.